Ozon qazı və onun əhəmiyyəti

Ozon molekulları üç oksigen atomundan ibarətdir. Ozon qazı, oksigen molekullarının ultrabənövşəyi süanı udaraq iki oksigen atomuna ayrılması nəticəsində əmələ gəlir. Bu atomlar, o biri oksigen molekulları ilə birləşərək ozon molekullarını əmələ gətirir. Ozon da ultrabənövşəyi süanı udaraq atomlarına ayrılır. Bu yolla ultrabənövşəyi süa stratosferdeki təbii ozon tarazlığının qorunmasını təmin edir, ozon isə ultrabənövşəyi süa udaraq yer üzündəki həyatı zərərli süalardan qorumuş olur.
Zəhərli bir qaz olan ozon, atmosferdə çox az miqdarda (10 milyon molekulda bir) olur. Bunun 90%-i atmosferin stratosfer olaraq adlandırılan, yer üzündən 10 - 50 kilometr yuxarıdakı üst qatında incə bir təbəqə meydana gətirir. Yer üzünə yaxın, troposferin alt hissələrində olan ozon isə avtomobillərin tüstü borularından və başqa qaynaqlardan çıxan, çirklilik yaradıcı zərərli bir maddədir.
Stratosferdeki ozon günəşdən gələn zərərli süanı böyük ölçüdə udan qoruyucu bir təbəqə meydana gətirir. Canlılar üçün ölümcül təsirə sahib UV-C süasının hamısını, UV-B süasını isə böyük ölçüdə süzür, buna görə həyat baxımından vacib bir əhəmiyyət daşıyır.
Hal-hazırda, ozon təbəqəsinin deşilməsi olaraq bildiyimiz stratosferdeki ozon miqdarının azalması, daha çox UV-B süasının yer üzünə çatmasına səbəb olur. Bu isə dəri xərçəngi, katarakta, immun sistemi zəifliyi kimi sağlamlıq problemlərinin artmasına, əkinçilikdə məhsuldarlığın azalmasına, heyvanların və okean ekosistemlerinin zərər görməsinə, plastik məhsullarının asan destruksiyasına gətirib çıxarır.

Dərc edilib: 01:08:10 08/06/2016